Antalya Termessos Örenyeri

Antalya Termessos Ören Yeri

Termessos, Pisidya Bölgesi’nin "Milyas" olarak anılan güneybatı bölümünde, bugün "Güllük" adını taşıyan Solymos Dağı'nın dorukları arasındaki vadide konumlanmış önemli bir kenttir. Kent, Anadolu'nun en eski halklarından Luviler’in soyundan gelme Solymler tarafından kurulmuştur. Orman içinde korunan ören yerlerinin en güzellerden olan kent, aynı adı taşıyan Milli Park içinde yer alır. Güllük Dağı (Termessos) Milli Parkı, bitki örtüsü zenginliğiyle ve içlerinde soyu tükenmekte olan hayvanların da bulunduğu pek çok hayvanı barındırmasıyla benzersizdir. 

Kentin tarih sahnesine çıkışı, Büyük İskender’in MÖ 333’te kenti kuşatması ve Termesosluların güçlü bir savunma yaparak kenti teslim etmemesiyle olmuştur.

Şehrin kalıntıları, Antalya-Korkuteli karayolu üzerindeki Yenicekahve yakınında bulunan Helenistik Dönem suru ile başlar. Kente tırmanan patika takip edildiğinde, doğuda İmparator Hadrian devrinde yapılmış İon düzenindeki tapınağın basamaklarına ve anıtsal girişine rastlanır. Aşağı şehir surları ve su kaynağının bulunduğu alandan güneye doğru devam edilirse, batıda yer yer birinci katı ayakta kalmış Gymnasium’a ulaşılır. Birçok odadan ve salondan oluşan yapının güneybatısında, arkalarında dükkânlar bulunan sütunlu cadde yer alır. Hemen yakınında kanalizasyon şebekesinin mükemmelliğini gösteren kanallar hala görülebilmektedir.

Düzlüğe çıkıldığında, orman gözetleme noktasına giden patikanın solunda kamu yapılarının bulunduğu alana ulaşılır. Düzlükteki ilk kalıntı Agoradır. Batısındaki portiko veya Stoa, 2. Attalos zamanında (MÖ. 159–138) inşa edilmiş olup Dor düzenindedir. Agoranın doğusunda, yamaca yaslanmış olan ve Antalya Körfezi'ni görebilen tiyatro yer alır. Tiyatronun yaklaşık 100 m güneybatısında çatı yüksekliğine kadar ayakta duran Meclis Binası bulunmaktadır. Agoranın doğusundaki düzlükte ise birbirine geçişli 5 sarnıç, derinlik ve genişlik açısından benzersizdir. Şehrin güneybatısında, "Kurucunun Evi" olarak adlandırılan Roma tipinde fevkalade güzel bir villanın kalıntıları yer almaktadır. Cephe duvarı Dor düzeninde olan ve 6 m yüksekliğe erişen yapı, kapısındaki kitabeden dolayı “Kurucunun Evi" adını almıştır. Termessos, çok sayıda tapınağa ve mezarlık alanlarına sahiptir. Mezarlarının çeşitliliği ve bezemeleri oldukça zengindir. Bunlardan Büyük İskender Dönemi’nin önemli komutanlarından Alketas'ın Mezarı (MÖ 319 civarı) ve diğerleri kent tarihine ışık tutmaları açısından da önemlidir. Anıtsal mezarların yanında çok sayıda savaşçılıklarını betimleyen kalkan motifli lahitler geniş bir yer kaplar.  Antalya Müzesi’nde Termessos’a ait en ilginç eser, “Lahitler Salonu”nda sergilenen “Köpek Lahdi”dir. Stefanos adlı köpeğe, sahibesi Rhodope tarafından adanmış şiirsel kitabe benzersizdir.