Aydın Alinda Ören Yeri

“GÖRKEMİN VE GÜCÜN SİMGESİ, ADA’NIN KENTİ ALİNDA”

Karpuzlu ovasının batısında farklı yükseltilere sahip, güney ve doğusunda ulaşılması güç iki kayalık tepenin üzerine konumlandırılmış olan kent, Karpuzlu’nun antik doku üzerine inşa edilmesi ve bu nedenle özellikle Roma dönemini ilgilendiren yapıların büyük oranda yok olmasına rağmen bölge kapsamında kalıntıları en iyi korunmuş kentler arasında yer alır. MÖ 2. Bine uzanan tarihiyle ayrı bir öneme sahip kentin erken dönem yerleşimini ilgilendiren verilere henüz ulaşılamamakla birlikte, günümüze kadar ulaşan kalıntıları çoğunlukla MÖ IV. Yy. aittir.

Alinda'ya ilişkin tek tarihsel olay, Strabon'da dile getirilen Karia Satrapı Mausolos'un kız kardeşi Ada ile ilgilidir. Anlatıya göre, 1.0.340 yıllarında, kocasının ölümünden sonra, Kraliçe Ada kardeşi Pixodaros tarafından Alinda'ya sürülür. 1.0. 334'te Büyük İskender'in Karia'ya gelişi üzerine Makedonialıları karşılamaya giden Ada, İskender'e Alinda'yı bırakmayı ve tahtı zorla ele geçiren akrabalarına karşı destek vermeyi önerir. Bunun sonucunda İskender Batı Anadolu'yu ele geçirdikten sonra kraliçeyi işbaşında bırakır ve bütün Karia'nın yönetimini kendisine verir. Bu olay Alinda'da önemli gelişmelere neden olur ve kentin, Ada döneminden başlayarak, hızla Grek kültürünü benimsemesine yol açar.

Coğrafi yapısı gereği iki akropolden oluşan kentin çevresi iki katlı kulelerle desteklenen sur duvarıyla kuşatılmıştır. Kentte ayrıca Yukarı Akropol’ün batı ucunda, korunduğu kadarıyla dört ayak üzerine yükselen bir su kemeri kentin belirlenebilen diğer bir önemli yapısıdır. Kemer üzerinde su kanalı ve Yukarı Akropol sur duvarıyla bağlantının sağlandığı yerde yaklaşık kare tasarlı su toplama havuzunun kalıntıları korunmuştur.

Kentin diğer önemli yapıları aşağı akropolde yer alan tiyatro yapısı ile agora yapısıdır. Oturma sıraları ve caveası yaklaşık özgün yüksekliğinde korunmuş olan tiyatro Helenistik Dönem özellikleri göstermektedir.

Anılan mimari birimlerin yanında, nekropol alanlarında iyi korunmuş durumdaki gömütler de kentin önemli kalıntıları arasında yer alırlar. Özgün biçim, tasarı ve işçilikleri ile oldukça iyi korumuş bu gömütler, Alinda’nın kültürel geçmişinin önemli belgeleri durumundadırlar.