Muğla Pınara Örenyeri

Antik Kent Fethiye’ye 40 kilometre mesafede, Fethiye-Kaş karayolunun 5 kilometre batısındadır. Yakındaki Minare köyünden 2 kilometrelik stabilize bir yol ile ulaşılmaktadır.

Antik yazar Stephanus, Byzantion Menekrotes’ten alıntı yaparak “Xanthos’un nüfusu çok artınca yaşlılardan bir grup, Kragos Dağı’nın yüksek olan tepesinde bir kent kurup adına da yuvarlak anlamına gelen Pınara ismini verdiler” diyerek kentin kuruluşunu anlatmaktadır. Kentin erken dönemine ait kalıntıların bulunduğu yukarı akropolün gerçekten yuvarlak bir şekilde olması bu mitolojiye gerçeklik payı kazandırmaktadır. Kentin ismi Likçe kitabelerde “Pinale” olarak okunmaktadır. Günümüzde ise antik kentin yakınında bulunan köyün ismi, Pınara’yı çağrıştırır bir şekilde Minare’dir.

Strabon, Artemidoros’dan alıntı yaparak, “Likya Birliği Meclisinde üç oy hakkına sahip altı kentten birinin Pınara” olduğunu bildirmektedir. Pınara Antik Kenti, hamam, tiyatro, agora, odeon, kaya mezarları, yukarı akropol ve aşağı akropolden oluşmaktadır. Antik kente yaklaşıldığında yukarı akropolün sarp olan doğu yamacında kayaya oyulmuş yüzlerce kaya mezarı dikkati çeker. Yukarı akropol kısa sürede yetersiz kalınca ulaşımın daha kolay sağlandığı aşağı akropol yerleşime açılmıştır. Aşağı Akropolde ise odeon, agora, tapınak gibi yapılar ve pilyeli mezarlar yer alır. Kaya mezarlarının büyük çoğunluğunun konut biçiminde olması bizlere Likya Sivil Mimarisi hakkında fikirler sunar. Aşağı Akropolün yamaçları geçit vermeyecek şekilde dik olmasına karşın gerek terasın oluşturulması gerekse tahkimat açısından sur duvarı ile desteklenmiştir. Surun güneyindeki kapısından geçerek kenti dolaştığımızda arkasını yamaca dayamış Odeon ve önündeki düz alanda agora, kentin odağını oluşturmaktadır. Aşağı Akropolün alt kesimindeki su kaynağı çevresinde, kentin Antik Çağ’da geçirdiği depremler ile büyük oranda tahrip olmuş pilyeli mezarlar ve kayalara oyulmuş pek çok mezar dikkati çeker.

Buradaki kaya mezarlarının büyük çoğunluğu ev tipli olup içlerinden birisi alınlığındaki ve ante duvarı içindeki kabartmalar nedeniyle önemlidir. Bu kabartmalarda surlarla çevrili bir kent izlenmektedir. Mezar kabartmasındaki kentin Pınara olduğu ve bu mezarında Pınara Prensine ait olabileceği düşüncesi ağır basmaktadır.